"Μην ανησυχείτε για την αύξηση του βάρους από τη διακοπή του καπνίσματος"

Η διακοπή του καπνίσματος είναι αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό βήμα το οποίο οι καπνιστές μπορούν να πάρουν για να βελτιώσουν την υγεία τους και την πρόληψη του πρόωρου θανάτου. Ωστόσο, περίπου το ήμισυ των γυναικών ασθενών και το ένα τέταρτο των ανδρών ασθενών φοβούνται ότι θα κερδίσουν βάρος, εάν σταματήσουν το κάπνισμα.
Σε μία μελέτη που δημοσιεύτηκε 12 Μαρτίου 2013 στο Journal of the American Medical Association.φάνηκε ότι οι μεσήλικες και πιο ηλικιωμένοι που κατάφεραν να σταματήσουν το κάπνισμα είχαν τις μισές πιθανότητες να εμφανίσουν ένα μελλοντικό καρδιαγγειακό επεισόδιο -ακόμα κι αν είχαν την τάση να αυξήσουν το βάρος τους αρχικά- σε σχέση με τους καπνιστές του ίδιου φύλου και ηλικίας.
Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που έδειξε ότι η αύξηση του σωματικού βάρους μετά τη διακοπή του καπνίσματος δεν αναιρεί τα οφέλη της διακοπής του καπνίσματος για την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Μέχρι τώρα, οι επιπτώσεις για τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου από την αύξηση του σωματικού βάρους με την διακοπή του καπνίσματος, ιδιαίτερα σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ήταν άγνωστη, γράφουν οι συγγραφείς. Για να διερευνήσουν αυτό, ανέλυσαν στοιχεία από 3.251 συμμετέχοντες στη μελέτη Framingham Offspring, 1984 - 2011.
Στην αρχή της μελέτης, οι συμμετέχοντες (ίσο μείγμα των ανδρών και των γυναικών) είχαν μέση ηλικία 47,8 έτη και κανένα καρδιαγγειακή νόσημα. Περίπου το 11% είχαν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης στοιχεία σε τέσσερα χρονικά διαστήματα των έξι ετών. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η συχνότητα εμφάνισης της καρδιαγγειακής νόσου εκδηλώσεων (ένα σύνθετο σημείο από στεφανιαία νόσο, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, περιφερική αρτηριακή νόσο, και συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια), κατά τη διάρκεια έξι ετών.
Οι συμμετέχοντες είχαν χαρακτηριστεί ως καπνιστές, πρόσφατοι quitters (τέσσερα ή λιγότερα χρόνια), μακροχρόνια quitters (περισσότερο από τέσσερα χρόνια), ή μη καπνιστές.
Μετά από μέση παρακολούθηση 25 ετών, καταγράφηκαν 631 καρδιαγγειακά επεισόδια. Η επίπτωση του καπνίσματος μειώθηκε από 31% σε 13%.
Μετά από προσαρμογή για παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, μεταξύ των συμμετεχόντων χωρίς σακχαρώδη διαβήτη, σε σύγκριση με τους καπνιστές, όσοι έχουν κόψει το κάπνισμα πρόσφατα είχαν hazard ratio (HR) for CVD of 0.47 (95% CI 0.23–0.94), το οποίο ήταν παρόμοιο με το HR for CVD of 0.46 (95% CI, 0.34–0.63) για όσους είχαν εγκαταλείψει προ πολλού το κάπνισμα. Οι συσχετισμοί παρέμειναν παρόμοια μετά από περαιτέρω προσαρμογή για την αλλαγή του βάρους.
Οι συμμετέχοντες με διαβήτη που είχαν κόψει το κάπνισμα είχαν μια παρόμοια τάση με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της καρδιαγγειακής νόσου, αν και αυτό δεν ήταν στατιστικά σημαντικό. Ο συγγραφείς πιστεύουν ότι στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ότι το όφελος είναι το ίδιο, αν όχι περισσότερο από τη διακοπή του καπνίσματος σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς. Το γεγονός ότι τα αποτελέσματα ήταν στατιστικά μη σημαντικά είναι πιθανόν να οφείλεται στο μικρότερο μέγεθος του δείγματος.
Η διακοπή του καπνίσματος, επίσης, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου ή θανάτου σε σύγκριση με τους καπνιστές, καθώς και η συσχέτιση αυτή παρέμεινε μετά την προσαρμογή για την αύξηση του σωματικού βάρους.
Το τελικό συμπέρασμα ότι οι ασθενείς δεν θα πρέπει να ανησυχούν για την αύξηση του βάρους τους όταν σταματήσουν το κάπνισμα διότι τα καρδιαγγειακά οφέλη είναι πολύ περισσότερα από τον κίνδυνο που έρχεται με την αύξηση του σωματικού βάρους. Επίσης να μη ξεχνάμε ότι περισσότεροι ασθενείς που διακόπτουν το κάπνισμα με επιτυχία θα τελικά να είναι σε θέση να χάσουν το επιπλέον βάρος με την αλλαγή στις διατροφικές τους συνήθειες και την άσκηση.

Πηγή
Clair C, Rigotti NA, Porneala B, et al. Association of smoking cessation and weight change with cardiovascular disease among adults with and without diabetes. JAMA 2013; 309:1014-1021.