Ασφαλής η μετφορμίνη σε άτομα καρδιακή ανεπάρκεια συμπεραίνει μελέτη του Πανεπιστημίου UCLA των ΗΠΑ

15/1/2010
Μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Journal of Cardiac Failure (1) εξέτασε την ασφάλεια χρήσης της μετφορμίνης σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια αι κατέληξε σε ευνοϊκά για το φάρμακο συμπεράσματα. Αφετηρία της μελέτης αποτέλεσε η διαπίστωση ότι το 25-44% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, ωστόσο με τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα δεν έχει ακόμη αποσαφηνισθεί η βέλτιστη υπογλυκαιμική αγωγή στα άτομα αυτά.


Μεταξύ των ετών 1994 και 2008 μελετήθηκαν συνολικά 401 ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη και σοβαρή Καρδιακή ανεπάρκεια (συστολική δυσλειτουργία με κλάσμα εξώθησης 24 ± 7%). Η μέση ηλικία των ατόμων που εντάχθηκαν στη μελέτη ήταν 56 έτη. Από τους ασθενείς αυτούς, οι 99 ελάμβαναν μετφορμίνη ενώ οι υπόλοιποι όχι.

Αποτελέσματα
Η ομάδα των ασθενών που ελάμβαναν μετφορμίνη παρουσίασε υψηλότερη επιβίωση 1 έτους (91%) έναντι 76% της ομάδας χωρίς μετφορμίνη (RR = 0,37 CI 0,18-0,76, P = 0,007).

Συμπεράσματα
Η χρήση της μετφορμίνης στα άτομα αυτά αποδείχθηκε ότι είναι ασφαλής. Μάλιστα καταγράφηκε μια μη στατιστικά σημαντική τάση παράτασης της επιβίωσης στα άτομα που ελάμβαναν μετφορμίνη.

Σχόλια
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης συμβάλει στην πρωιμότερη εμφάνιση και επιταχύνει την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης των στεφανιαίων αγγείων. Σε παλαιότερα δημοσιευμένες μελέτες έχει αποδειχθεί ότι ο Σακχαρώδης Διαβήτης αυξάνει τον
κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας και επιπλέον αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου σε άτομα με εγκατεστημένη καρδιακή ανεπάρκεια.

Η μετφορμίνη αποτελεί μια ιδιαίτερα αποτελεσματική υπογλυκαιμική ουσία, σχετικά καλά ανεκτή και με λίγες ανεπιθύμητες ενέργειες. Είναι δε το μόνο από του στόματος αντιδιαβητικό φάρμακο με αποδεδειγμένη ελάττωση των καρδιαγγειακών συμβαμάτων (2).

Η μετφορμίνη αντενδείκνυται σε άτομα με επηρεασμένη νεφρική λειτουργία (κρεατινίνη >1,4–1,5 mg/dl) ενώ με βάση τις φαρμακοκινητικές της ιδιότητες, συσσώρευσή της άρα και αυξημένος κίνδυνος για γαλακτική οξέωση παρατηρείται όταν η κάθαρση κρεατινίνης είναι μικρότερη από 60 ml/min (3).

Μέχρι σήμερα, η χρήση της μετφορμίνης σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια μέχρι σήμερα ήταν αντικείμενο ισχυρών επιφυλάξεων εκ μέρους της ιατρικής κοινότητας. Ο αυξημένος κίνδυνος γαλακτικής οξέωσης που εμφάνιζε η συγγενική ουσία
φαινφορμίνη ήταν ο κυριότερος λόγος αποφυγής χρήσης και της μετφορμίνης σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια (4).

Στην μελέτη του UCLA όχι μόνο προτείνεται η άρση των ενδοιασμών, άλλα επιπρόσθετα τίθεται η υπόνοια ότι η χρήση της μετφορμίνης μπορεί να επιδρά ευεργετικά στη λειτουργία του μυοκαρδίου. Σύμφωνα με τους συγγραφείς του άρθρου, η υπόθεση αυτή ενισχύεται από πειραματικές μελέτες στις οποίες η μετφορμίνη φέρεται να εμφανίζει ευνοϊκές μοριακές δράσεις στα μυοκαρδιακά κύτταρα, ανεξάρτητες από τους υπογλυκαιμικούς μηχανισμούς. Ήδη το UCLA διεξάγει προοπτική μελέτη προκειμένου να τεκμηριώσει την υπόθεση περί της ασφάλειας αλλά και της ωφέλειας της χρήσης της μετφορμίνης σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια, τα αποτελέσματα της οποίας σίγουρα αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον.


Πηγές
1. Shah D. et al.: Metformin Therapy and Outcomes in Patients With Advanced Systolic Heart Failure and Diabetes. Journal of Cardiac Failure, Nov 2009.

2. UK Prospective Diabetes Study Group: Effect of intensive blood glucose control with metformin on complications in overweight patients with type 2 diabetes (UKPDS 34). Lancet 352:854–865, 1998

3. Silvio E. Inzucchi: Metformin and Heart Failure:Innocent until proven guilty.
Diabetes Care October 2005 vol. 28 no. 10 2585-2587

4. Misbin RI: The phantom of lactic acidosis due to metformin in patients with diabetes. Diabetes Care 27:1791–1793, 2004



Σύνδεσμος άρθρου