Πρόληψη της στεφανιαίας νόσου από την παιδική ηλικία

Ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την πρόληψη της στεφανιαίας νόσου, που πραγματοποιήθηκε σε παιδιά σχολικής ηλικίας, στη Βραζιλία, είχε πολύ θετικά αποτελέσματα στην συμπεριφορά των γονέων και ολόκληρης της οικογένειας, μειώνοντας τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο.

Αν και η μελέτη ήταν περιορισμένη ( διεξήχθη σε 197 μαθητές σε ιδιωτικό σχολείο στο Sao Paolo στη Βραζιλία) η Dr Luciana Fornari (University of São Paulo, Brazil) δήλωσε σε συνέντευξη στο European Society of Cardiology 2011 Congress ότι η ομάδα της σκοπεύει να επεκτείνει το πρόγραμμα σε μεγάλο αριθμό δημόσιων σχολείων ώστε να δουν αν θα έχουν παρόμοια αποτελέσματα.

Η έρευνα έχει παρουσιαστεί από το τηλεοπτικό δίκτυο της Βραζιλίας Globo, και προκάλεσε ενδιαφέρον σε όλη τη Λατινική Αμερική, δήλωσε η Dr Fornari , η οποία εμπνεύστηκε τη διεξαγωγή της μελέτης από τη δική της εμπειρία ως μητέρα. Τονίζοντας ότι μέχρι τώρα η προσπάθεια αλλαγής συμπεριφοράς των ενηλίκων δεν είχε ιδιαίτερα αποτελέσματα, λέει ότι « ήθελα να ξέρω αν η εκπαίδευση των παιδιών θα μπορούσε να οδηγήσει σε συνολική αλλαγή συμπεριφοράς της οικογένειας, και νομίζω ότι το αποδείξαμε».

Ο συνεργάτης της ερευνητής Dr Bruno Caramelli (University of Sao Paulo) επισημαίνει ότι δεν υπάρχει λόγος να μην διεξαχθεί η έρευνα και σε άλλες χώρες, καθώς είναι η πρώτη φορά που διεξάγεται μια τέτοια έρευνα. Είναι μία εντελώς διαφορετική στρατηγική στη πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η κακή υγεία και ο κακός τρόπος ζωής βρίσκεται σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά επίπεδα στη Βραζιλία και σε όλο τον κόσμο, έτσι αυτή η παρέμβαση θα μπορούσε να αξίζει τον κόπο, λέει ο Dr Caramelli

Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 197 παιδιά ηλικίας έξι έως 10 ετών σε ένα σχολείο στην πόλη της Jundiai, περίπου 60 χλμ. από το Σάο Πάολο, και 323 γονείς τους, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Στα παιδιά στην ομάδα ελέγχου και στους 161 γονείς έχει παρασχεθεί γραπτό εκπαιδευτικό υλικό στην αρχή και στο μέσον του 2010 που περιελάμβανε πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Για παράδειγμα, συμβουλές για την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, τη βελτίωση της διατροφής και διακοπή του καπνίσματος των γονέων. Στα παιδιά στην ομάδα παρέμβασης και τους 162 γονείς, δόθηκε το ίδιο υλικό, αλλά τα παιδιά συμμετείχαν, επίσης σε ένα εβδομαδιαίο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων για ένα χρόνο που είχε ως στόχο να διδάξει-με διαφορετικούς τρόπους,(προσαρμοσμένους στις ηλικίες τους) τη σημασία της υγιεινής διατροφής, της σωματικής δραστηριότητα, και η αποφυγή του καπνού.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε εκπαιδευτικές ταινίες, θεατρικά έργα, καθώς και συζητήσεις με τη διεπιστημονική ομάδα, που αποτελούνταν από 50 έως 60 άτομα, όπως νοσηλευτές, ψυχολόγους, διατροφολόγους, και την εκπαίδευση που είχαν ούτως η άλλως από τους εκπαιδευτικούς τους. Τα παιδιά ενθαρρύνθηκαν να γράψουν ιστορίες και να ζωγραφίσουν για το τι είχαν μάθει. Συμμετείχαν επίσης σε μαθήματα μαγειρικής, στα οποία μάθαιναν να παρασκευάζουν υγιεινά φαγητά και συζητούσαν για το πώς να κάνουν υγιεινές επιλογές. Οι οικογένειές τους συμμετείχαν σε βόλτες με ποδήλατο και σε αθλητικές εκδηλώσεις
Οι πληροφορίες συλλέχθηκαν από τους γονείς και τα παιδιά τους στην αρχή και στο τέλος του 2010, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου διατροφής και άσκησης, και στοιχεία όπως ύψος, βάρος, περίμετρο μέσης, αρτηριακή πίεση και προφίλ λιπιδίων. Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, οι ερευνητές υπολόγισαν τον κίνδυνο που διατρέχουν οι γονείς για στεφανιαία νόσο σε βάθος χρόνου 10 ετών. Τα αποτελέσματα έδειξαν 90% μείωση του κινδύνου για στεφανιαία νόσο στην ομάδα παρέμβασης.
Η Dr Fornari δήλωσε: ¨Αν και ήταν δύσκολο να εντοπίσουμε με ακρίβεια ποια από τις αλλαγές συμπεριφοράς συνέβαλε περισσότερο στην βελτίωση που είδαμε μεταξύ των γονέων στην ομάδα παρέμβασης, πιστεύουμε ότι οι αλλαγές οφείλονταν στη μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης¨.
Είπε επίσης ότι το κόστος του προγράμματος ήταν κοντά στα 60 000 $, και το σχέδιο είναι η επανάληψη του σε μια σειρά από δημόσια σχολεία στη Βραζιλία για τα επόμενα δύο χρόνια, και ενδεχομένως για περισσότερο από τη διάρκεια του ενός έτους.