Οι προσπάθειες ελέγχου των προϊόντων καπνού μπορεί να έχουν αποτρέψει τον θάνατο 8 εκατομμυρίων ατόμων λόγω καπνίσματος στις Η.Π.Α. κατά τα τελευταία 50 χρόνια, και η παγκόσμια επίπτωση του καπνίσματος μπορεί να έχει μειωθεί 25% για τους άντρες και 42% για τις γυναίκες από το 1980, αλλά λόγω σημαντικής αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, ο καθαρός ημερήσιος αριθμός των καπνιστών αυξήθηκε σε σχεδόν 1 δισεκατομμύριο.
Αυτό αναφέρεται σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2014, στο τεύχος του JAMA.
Έλεγχος προϊόντων καπνού
Για ένα άρθρο για τον έλεγχο του καπνίσματος, ο Theodore R. Holford, PhD, της Πανεπιστημιακής Σχολής Δημόσιας Υγείας ,του Πανεπιστημίου του Yale, Νιού Χέηβεν, Κονέκτικατ και οι συνεργάτες τους, συνέκριναν την πραγματική θνητότητα που σχετίζεται με το κάπνισμα από το 1964 έως το 2012 με την εκτιμώμενη θνητότητα εάν δεν είχαν γίνει οι προσπάθειες ελέγχου των προϊόντων καπνού.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι 17,7 εκατομμύρια θάνατοι που μπορούν να αποδοθούν στο κάπνισμα συνέβησαν σε αυτό το διάστημα, αλλά συνδυάζουν τα μέτρα ελέγχου καπνού με τα ακόλουθα:
· 8 εκατομμύρια λιγότεροι πρόωροι θάνατοι (credible range [CR], 7,4 – 8,3 εκατομμύρια, 5,3 εκατομμύρια άντρες και 2,7 εκατομμύρια γυναίκες)
· 157 εκατομμύρια έτη ζωής διασώθηκαν (CR, 139 - 165 εκατομμύρια), για κατά μέσο όρο 19,6 έτη ανά άτομο.
· 2,3 έτη αύξηση στο προσδόκιμο ζωής στους άντρες και
· 1,6 έτη αύξηση στο προσδόκιμο ζωής στις γυναίκες.
Οι ερευνητές απέδωσαν πάνω από τις μισές ζωές που σώθηκαν ( 4,4 εκατομμύρια, CR 3,8- 4,7 εκατομμύρια) σε άτομα κάτω των 65 ετών, και γράφουν, ότι αποφεύχθηκε έτσι η απώλεια μεγάλης παραγωγικότητας κατά τα χρόνια εργασίας, που εκτιμάται περίπου στα 100 δις $ μόνο στις Η.Π.Α.
«Ο έλεγχος των προϊόντων καπνού έχει συμβάλλει μοναδικά και σημαντικά στην δημόσια υγεία στο προηγούμενο μισό αιώνα», γράφουν οι ερευνητές. «Αυτή η μελέτη παρέχει ποσοτική προοπτική στο μέγεθος της συμβολής τους αυτής». Όμως, τονίζουν την ανάγκη συνέχισης των προσπαθειών για εξάλειψη των νόσων και των θανάτων που σχετίζονται με τον καπνό.
Καταλήγουν, «Σήμερα, μισό αιώνα μετά την πρώτη ανακοίνωση του surgeon general για τον κόστος του καπνίσματος στην Αμερικανική κοινωνία, σχεδόν ένα πέμπτο των ενηλίκων στις Η.Π.Α. συνεχίζουν το κάπνισμα, και το κάπνισμα εξακολουθεί να αφαιρεί εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο. Καμία άλλη συνήθεια δεν πλησιάζει καν την επιβάρυνση στην θνητότητα σε εθνικό επίπεδο.»
Ο παγκόσμιος επιπολασμός του καπνίσματος
Σε άλλη μελέτη, η Marie Ng, PhD από το Ινστιτούτο Υγειονομικών Μετρήσεων και Αξιολόγησης του Πανεπιστήμιου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, και συνεργάτες σχεδίασαν μοντέλο σταθμισμένο για την ηλικία (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) του επιπολασμού καθημερινού καπνίσματος σε άτομα 15 ετών και άνω σε 187 χώρες από το 1980 έως το 2012, καλύπτοντας 720 έτη-χώρες δεδομένων. Για την μελέτη, ορίστηκε καπνιστής ως κάποιος που καπνίζει οποιονδήποτε τύπο καπνού καθημερινά, και ταξινόμησαν τις χώρες σε ανεπτυγμένες ή αναπτυσσόμενες.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο επιπολασμός στους άντρες μειώθηκε από 41,2% (95% uncertainty interval [UI], 40,0% - 42,6%) σε 31,1% (95% UI, 30,2% - 32,0%, P < .001), και ο επιπολασμός στις γυναίκες μειώθηκε από 10,6% (95% UI, 0,8% - 1,0%; P < .001) σε 6,2% (95% UI, 6,0% - 6,4%, P < ,001). Αυτό μεταφράζεται σε 25% μείωση στους άντρες και 42% μείωση στις γυναίκες.
Η μείωση συνέβη σε 3 φάσεις: ήπια από το 1980 έως το 1996, πιο γρήγορα από το 1996 έως το 2006, και ξανά πιο αργά από το 2006 έως το 2012, γράφουν οι ερευνητές. Αποδίδουν την μείωση στους αυξανόμενους αριθμούς καπνιστών στην Κίνα, Ινδονησία και Ρωσία.
Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι μεγαλύτερες συχνότητες επιπολασμού σε άτομα ηλικίας 30- 34 στις ανεπτυγμένες χώρες και σε άτομα ηλικίας 45 με 49 στις αναπτυσσόμενες χώρες. Οι συχνότητες επιπολασμού κυμαίνονται από πάνω από 50% μέχρι κάτω από 10%, με «σημαντική διακύμανση» στην ηλικία, φύλο και χώρα. Τέσσερις χώρες είχαν μειώσεις στον επιπολασμό πάνω από 50%: Καναδάς, Ισλανδία, Μεξικό και Νορβηγία. Το 2012 , ο εκτιμώμενος επιπολασμός του καπνίσματος στους Αμερικανούς άντρες ήταν ανάμεσα στο 16,5% και 19,7% και στις γυναίκες ήταν μεταξύ 13,3% και 16,5%.
Όμως, οι ερευνητές επίσης εκτιμούν η παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού έχει οδηγήσει σε μια 41% αύξηση (95% UI, 34,6% - 47,2%, P < .001) σε απόλυτο αριθμό αντρών καπνιστών και μια 7% αύξηση (95% UI, 2% - 13%, P = .005) σε απόλυτους αριθμούς γυναικών καπνιστών. Εκτιμούν ότι ο αριθμός των καπνιστών αυξήθηκε από 721 εκατομμύρια (95% UI, 700 - 742 εκατομμύρια) το 1980 σε 967 εκατομμύρια (95% UI, 944 - 989 εκατομμύρια, P < .001) το 2012.
«Αν και σε πολλές χώρες παραμένει αβέβαιη η παρακολούθηση της έκθεσης στον καπνό και η εκτίμηση του φορτίου της νόσου που σχετίζεται με αυτόν, είναι αναμφισβήτητο ότι και τα δύο υπάρχουν», έγραψαν οι ερευνητές.
Αν και πολλές χώρες έχουν εφαρμόσει στρατηγικές ελέγχου, εντατικές προσπάθειες ελέγχου του καπνού χρειάζονται στις χώρες με αυξανόμενο αριθμό καπνιστών».
Εκπλήξεις και Ε-τσιγάρα
Το τεύχος του JAMA έχει επίσης 3 συνοδά άρθρα για τον καπνό.
Ο Thomas R. Frieden, MD, MPH, διευθυντής των Κέντρων Ελέγχων και Πρόληψης Νοσημάτων, Ατλάντα, Τζώρτζια, τονίζει «2 σημαντικές και ανησυχητικές εκπλήξεις» για τον έλεγχο του καπνού: οι ερευνητές συνεχίζουν να ανακαλύπτουν νέους τρόπους που ο καπνός προκαλεί ή περιπλέκει νοσήματα, και η έλλειψη εφαρμογής αποδεδειγμένων στρατηγικών προστασίας παιδιών και βοήθειας στους καπνιστές που θέλουν να διακόψουν.
«Το κάπνισμα είναι, απλά, μια κατηγορία από μόνο του όσον αφορά τους καθαρούς αριθμούς και τα είδη των τρόπων με τους οποίους σκοτώνει και σακατεύει ανθρώπους», γράφει.
Η Helene M. Cole, MD, εκδότρια του JAMA, και ο Michael C. Fiore, MD, MPH, MBA, από το Κέντρο Έρευνας και Παρέμβασης Καπνού, της Σχολής Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας, του Πανεπιστημίου του Ουινσκόνσιν στο Μάντισον, γράφει ότι η επίδραση της αναφορά του Surgeon General το 1964 οδήγησε σε μια θεμελιώδη μεταβολή στον τρόπο που οι Αμερικανοί έβλεπαν το κάπνισμα. Όμως τονίζουν, παράγοντες όπως οι πολύ αυξημένες τώρα συχνότητες του καπνίσματος, παραμένουν ακόμα σε κάποια τμήματα του Αμερικανικού πληθυσμού: 3800 Αμερικανοί έφηβοι ανάβουν το πρώτο τους τσιγάρο κάθε μέρα, και μισό εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο από νόσους που συνδέονται ευθέως με τον καπνό.
«Εάν τα δούμε μαζί, αυτά τα ευρήματα τονίζουν ότι η άκαπνη κοινωνία παραμένει μακρινός στόχος», γράφει.
Ο David E. Abrams, PhD, από το Ινστιτούτο Schroeder για την Έρευνα και την Πολιτική Καπνού , Βαλτιμόρη, Μέρυλαντ γράφει ότι η άφιξη των Ε-τσιγάρων προσφέρει και υποσχέσεις και κινδύνους καθώς προχωρούν οι προσπάθειες ελέγχου. Η υπόσχεση είναι ότι τα Ε-τσιγάρα σαν διασπαστική τεχνολογία θα καταστήσει απηρχαιωμένα τα τσιγάρα, «ακριβώς όπως οι ψηφιακές κάμερες εκτόπισαν τα φιλμ», γράφει. Όμως, ο κίνδυνος είναι ότι πιθανή υπερβολική εφαρμογή περιορισμών τους, θα μειώσει το δυναμικό μείωσης κινδύνου τους και θα δώσει ώθηση στην βιομηχανία καπνού.
«Η βασική ερώτηση είναι εάν τα Ε-τσιγάρα πρέπει να στηριχτούν επιθετικά από τον έλεγχο καπνού σε μια φαινομενικά ελεύθερη αγορά σε σημαντική άνοδο, σαν διασπαστική τεχνολογία- μια εξαιρετική ευκαιρία να λήξη ο αιώνας του τσιγάρου, πολύ πριν την 100η επέτειο της αναφοράς του surgeon general για το κάπνισμα και την Υγεία του 1964».
JAMA. 2014;311:131-136, 164-171, 183-192.
http://jama.jamanetwork.com/journal.aspx