Πρόοδος στην πρόβλεψη της έκβασης της κολπικής μαρμαρυγής

Συχνά η κολπική μαρμαρυγή (AF) εξελίσσεται από παροξυντική (αυτό- ανατασσόμενη σε λιγότερο από 7 ημέρες) σε εμμένουσα (διάρκεια πάνω από 7 ημέρες, που απαντά στην ανάταξη) σε χρόνια (ανθεκτική AF που δεν απαντά στην ανάταξη). Η κατανόηση της επιδημιολογίας και των παραγόντων που επηρεάζουν την έκβαση της  AF μπορεί να συμβάλλει στην βελτίωση της κλινικής διαχείρισης αυτής της συχνής παθολογικής κατάστασης.

Νέα επιδημιολογικά δεδομένα για την έκβαση της AF μπορεί να μας διαφωτίσουν σχετικά με την πρόγνωση των ασθενών με παροξυντική AF.Στην μεγαλύτερη μελέτη που αξιολογεί τα χαρακτηριστικά και την έκβαση της AF, οι de Vos και συνεργάτες βρήκαν ότι στη μεγάλη πλειοψηφία (85%) των ασθενών που μετέπεσαν είτε σε εμμένουσα, είτε σε χρόνια μορφή, 46% μετέπεσαν σε εμμένουσα AF και 54% σε χρόνια AF.

Σε ξεχωριστή μελέτη οι Nieuwlaat και ερευνητές βρήκαν ότι 30% των περιπτώσεων εμμένουσας AF, και σχεδόν όλες (96%) οι περιπτώσεις χρονίας AF παρέμειναν χρόνιες. Είναι σημαντικό ότι η μελέτη de Vos βρήκε ότι η μετάπτωση της AF σε εμμένουσα ή χρόνια σχετίζεται με δυσμενή κλινική έκβαση. Σε σύγκριση με αυτούς που δεν μετέπεσαν, αυτοί οι ασθενείς είχαν μεγαλύτερη συχνότητα ισχαιμικών εγκεφαλικών (5% αντί 1%), νοσηλείες για καρδιαγγειακά προβλήματα (71% αντί 50%), και θανάτου (3% αντί 2%).

Σε μια ανάλυση με απτές κλινικές επιπτώσεις, οι de Vos και συνεργάτες ανέπτυξαν ένα εργαλείο αξιολόγησης κινδύνου- την κλίμακα HATCH. HATCH είναι μια συντομογραφία για καρδιακή ανεπάρκεια, ηλικία άνω των 75, ιστορικό παροδικού εγκεφαλικού (ΠΙΕ) ή εγκεφαλικού, χρονία αποφρακτική πνευμονοπάθεια, και υπέρταση-( Heart failure, Age 75+ years, previous Transient ischemic attack (TIA) or stroke, Chronic obstructive pulmonary disease, and Hypertension) – όλοι αναγνωρίζονται από τους συγγραφείς σαν ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες μετάπτωσης της AF. Όταν υπολογίζεται η βαθμολογία HATCH , κάθε παράγοντας παίρνει ένα βαθμό εκτός από ΠΙΕ/εγκεφαλικό και καρδιακή ανεπάρκεια που παίρνουν 2. Οι ερευνητές βρήκαν ότι σχεδόν 50% των ασθενών με παροξυντική AF και βαθμολογία HATCH 6 ή 7 είχαν μετάπτωση της AF μετά από 2 χρόνια, σε σύγκριση με μόνο 6% των ασθενών με βαθμολογία  HATCH 0-1.

Επιπλέον, χρησιμοποιώντας την βαθμολογίας HATCH απλά για να εντοπισθούν οι ασθενείς που  μπορεί να χρειάζονται συχνότερη παρακολούθηση για την εξέλιξη της AF, οι de Vos και ερευνητές έδειξαν ότι η χρήση αυτού του εργαλείου διαβάθμισης κινδύνου μπορεί να επηρεάσει την απόφαση για χρήση αντιαρρυθμικών φαρμάκων σε ασθενείς με AF. Οι συγγραφείς σχολίασαν ότι στην μελέτη τους  « Η πιθανή προληπτική δράση των αντιαρρυθμικών φαρμάκων στην εξέλιξη της AF υπερνικώνταν από την ευωδοτική δράση της υποκείμενης καρδιακής νόσου και της ηλικίας, όπως παρουσιάζεται από τις παραμέτρους της κλίμακας HATCH». Επίσης σημειώνουν ότι προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία ελέγχου ρυθμού σε ασθενείς με υποκείμενη καρδιακή νόσο σχετίζεται με πτωχή έκβαση. Αν και δεν αντικατοπτρίζουν τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη , φαίνεται - όπως δείχνουν τα ευρήματα της μελέτης- ότι στους ασθενείς με AF και υψηλή βαθμολογία HATCH, η θεραπεία ελέγχου ρυθμού μπορεί να έχει περισσότερους κινδύνους από οφέλη.  

Ενδιαφέρον είναι , ότι οι παράγοντες κινδύνου της κλίμακας HATCH μοιάζουν πολύ με αυτούς της κλίμακας CHADS2 (Congestive heart failure, Hypertension, Age 75+ years, Diabetes mellitus, previous Stroke or TIA) Συμφορητική Καρδιακή ανεπάρκεια, Υπέρταση, Ηλικία άνω των 75, Σακχαρώδης Διαβήτης, Ιστορικό εγκεφαλικού ή ΠΙΕ, για την αξιολόγηση κινδύνου εγκεφαλικού. Η σημαντικότερη διαφορά ανάμεσα στις δύο κλίμακες είναι η παρουσία της Χρονίας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας σαν ανεξάρτητος παράγοντας  για την μετάπτωση της κολπικής μαρμαρυγής και του Σακχαρώδους Διαβήτη σαν παράγοντας κινδύνου για το εγκεφαλικό. Σημειώστε ότι οι de Vos και συν., δεν χαρακτήρισαν τον διαβήτη παράγοντα κινδύνου για εξέλιξη της AF.

Τα δεδομένα και τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την μελέτη de Vos μπορεί να βελτιώσουν την ικανότητα πρόβλεψης ασθενών με παροξυντική AF που θα μεταπέσει, καθώς και θα συνεισφέρει την διαχείριση της νόσου τους. Για τον σκοπό αυτό, θα χρειαστούν μελλοντικές μελέτες που θα αξιολογήσουν την κλίμακα HATCH.

1.         de Vos CB, et al. Progression From Paroxysmal to Persistent Atrial Fibrillation: Clinical Correlates and Prognosis. J Am Coll Cardiol. 2010;55:725-731.

2.         Nieuwlaat R, et al. Prognosis, Disease Progression, and Treatment of Atrial Fibrillation Patients During 1 Year: Follow-Up of the Euro Heart Survey on Atrial Fibrillation. Eur Heart J. 2008;29:1181-1189.

3.         Shah AN, et al. Long-Term Outcome Following Successful Pulmonary Vein Isolation: Pattern and Prediction of Very Late Recurrence. J Cardiovasc Electrophysiol. 2008;19:661-667.

4.         Jahangir A, et al. Progression of Paroxysmal to Persistent Atrial Fibrillation: Factors Promoting the HATCH Score. J Am Coll Cardiol. 2010;55:732-734