Ο τυχαίος έλεγχος όλων των ατόμων για δομικές καρδιοπάθειες με υπερηχογράφημα καρδιάς δεν μεταφράζεται σε βελτίωση της επιβίωσης , ούτε μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού σε αυτά τα ασυμπτωματικά άτομα.

Αυτά είναι τα συμπεράσματα τυχαιοποιημένης μελέτης που αποτελεί μέρος της ευρύτερης μελέτης Tromsø , μιας πληθυσμιακής μελέτης σειράς που διεξήχθη στη Νορβηγία. Τα αποτελέσματα λένε οι ερευνητές υποστηρίζουν τις υπάρχουσες κατευθυντήριες οδηγίες, που λένε ότι ο υπερηχογραφικός έλεγχος δεν συνιστάται για την αξιολόγηση καρδιαγγειακού κινδύνου σε άτομα χωρίς συμπτώματα που απαιτούν έλεγχο. Συνολικά η καρδιακή και η από κάθε αίτιο θνητότητα στη μελέτη ήταν παρόμοια με αυτή του γενικού Νορβηγικού πληθυσμού. Σε 3272 άτομα που υπεβλήθησαν σε υπερηχογραφικό έλεγχο, ο επιπολασμός δομικών και βαλβιδικών καρδιοπαθειών ήταν 7.6%. 

«Η διάγνωση ασυμπτωματικής νόσου είναι χρήσιμη μόνο εάν μπορεί να οδηγήσει σε παρεμβάσεις που επιβραδύνουν ή σταματούν την εξέλιξη της νόσου» γράφει ο Dr Haakon Lindekleiv (Πανεπιστήμιο Tromsø, Νορβηγία) και οι συνεργάτες του σε άρθρο που δημοσιεύθηκε σήμερα διαδικτυακά στο Journal of the American Medical Association: Internal Medicine. «Αν και η σκλήρυνση των αορτικών και μιτροειδών βαλβίδων σχετίζεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, δεν παρατηρήσαμε την πρώιμη διάγνωση  βαλβιδικής νόσου στον γενικό πληθυσμό να μεταφράζεται σε μειωμένο κίνδυνο θανάτου ή καρδιαγγειακού συμβάματος».

Ο υπέρηχος καρδιάς, όπως όλα τα καρδιαγγειακά διαγνωστικά εργαλεία εξετάζεται στενά καθώς θεωρείται ότι συχνά γίνεται κατάχρησή του. Υπάρχει ένα κίνημα από τις επιστημονικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της Αμερικανικής Εταιρίας Υπερηχοκαρδιογραφίας (ASE) και του Αμερικάνικου Κολεγίου Καρδιολογίας, καθώς και από τους παρόχους , για καλύτερο καθορισμό των χρήσεων του υπερήχου σαν διαγνωστικό εργαλείο.

« Για να είναι σημαντική μια διαγνωστική εξέταση- όπως το τεστ Παπ., η αξονική θώρακος στους καπνιστές για τον έλεγχο καρκίνου του πνεύμονος και η μαστογραφία- πρέπει να μπορεί να διαγιγνώσκει την νόσο πρώιμα, προτού εμφανιστούν συμπτώματα» είπε η Michos. «Και ανιχνεύοντας πρώιμα τη νόσο και λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα, πρέπει να μπορείτε να προλάβετε την κλινική  εξέλιξή της. Για την υπερηχοκαρδιογραφία, ο επιπολασμός της δομικής καρδιακής νόσου είναι χαμηλός και ο έλεγχος μη επιλεγμένου πληθυσμού μεσηλίκων χωρίς ενεργή καρδιακή σημειολογία θα απαιτούσε ιδιαίτερα διευρυσμένο έλεγχο. Και πάλι θα ανιχνεύαμε μικρό ποσοστό με παθολογικά ευρήματα. Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η επιθετικότερη προσέγγιση στον εντοπισμό αυτών των ασθενών δεν μεταβάλει μακροπρόθεσμα την κλινική έκβαση τους.»

Ζητούνται πολλές εξετάσεις υπερήχου χωρίς να χρειάζονται

Όπως τονίζουν οι Michos and Abraham στο άρθρο τους , η χρήση υπερήχου καρδιάς αυξάνεται ετησίως , και αυτό οδήγησε την ASE να εκδώσει κριτήρια ορθής χρήσης (AUC)για να βελτιώσει την ποιότητα και να μειώσει το κόστος. Ο έλεγχος με υπερηχοκαρδιογράφημα ηρεμίας έχει ένδειξη class IIb για την ανίχνευση κοιλιακής υπερτροφίας και δυσλειτουργίας σε άτομα χωρίς υπέρταση. Συνιστάται έλεγχος με υπέρηχο σε ασθενείς με ενεργή σημειολογία ή υπόνοιες καρδιαγγειακής νόσου.

 «Όπως και για τόσες άλλες διαγνωστικές εξετάσεις που ζητάμε, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία» είπε η Michos.  « Δεν έχουμε πολλές τυχαιοποιημένες μελέτες ελέγχου , όπως με τα φάρμακα. Τα κριτήρια περιλαμβανομένων αυτών της AUC, είναι το αποτέλεσμα τις γνώμης των ειδικών και δηλώσεων ομοφωνίας. Για αυτό αυτή η μελέτη , χωρίς να έχει σχεδιαστεί σαν τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη, είναι  ενδιαφέρουσα».

 Η μελέτη περιέλαβε 6861 μεσήλικες από τη μελέτη Tromsø. Στην τέταρτη εξέταση , 3272 συμμετέχοντες τυχαιοποιήθηκαν να υπεβλήθουν σε υπερηχογράφημα καρδιάς και 3589 αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου (χωρίς υπέρηχο). Στη διάρκεια της 15ετούς παρακολούθησης  26.9% των συμμετεχόντων στον βραχίονα εξέτασης πέθαναν, σε σύγκριση με 27.6% του βραχίονα ελέγχου, μη σημαντική διαφορά. Όσον αφορά τα δευτερογενή καταληκτικά σημεία, δεν υπήρχε διαφορά στη συχνότητα αιφνίδιου θανάτου , θανάτου από καρδιοπάθειες, ή θανατηφόρου ή μη ΟΕΜ ή εγκεφαλικού.

« Το συμπέρασμα είναι ότι στην 15ετή περίοδο παρακολούθησης , οι καμπύλες  Kaplan–Meier αλληλεπικαλύπτονται» είπε η Michos.  «Κάνοντας έλεγχο και ξεχωρίζοντας το μικρό ποσοστό παθολογικών υπερήχων , και παρεμβαίνοντας πιθανά σε αυτά τα παθολογικά ευρήματα, δεν μείωσε τελικά καθόλου την θνητότητα».

ΠΗΓΕΣ

1.      Lindekleiv J, Løchen MJ, Mathiesen EB, et al. Echocardiographic screening of the general population: a randomized clinical study. JAMA Intern Med 2013; http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1718443

2.      Michos ED, Abraham TP. Echoing the appropriate use criteria. JAMA Intern Med 2013

http://archinte.jamanetwork.com/article.aspx?articleID=1718439