Οι σύγχρονες γενιές ενηλίκων είναι λιγότερο υγιείς από τις αντίστοιχες προηγούμενες γενιές

Παρά το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής τους, οι ενήλικες του σήμερα είναι λιγότερο «μεταβολικά» υγιείς από ό, τι οι ομόλογοί τους των προηγούμενων γενεών. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μεγάλης μελέτης από την Ολλανδία, η οποία συνέκρινε την μεταβολή των γενεών εστιάζοντας σε μια σειρά από αποδεδειγμένους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.

Αξιολογώντας τις τάσεις, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πιο πρόσφατες γενιές έχουν χειρότερη υγεία και προειδοποιούν ότι η επικράτηση των μεταβολικών παραγόντων κινδύνου και η δια βίου έκθεση σε αυτούς έχουν αυξηθεί και κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσουν να αυξάνονται.

Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο European Journal of Preventive Cardiology, ανέλυσαν στοιχεία για περισσότερα από 6.000 άτομα από την Doetinchem Cohort Study, η οποία ξεκίνησε το 1987 και παρακολουθούσε τα άτομα με εξετάσεις στα 6, 11, και 16 έτη. Ο κυριότεροι παράγοντες κινδύνου που μετρήθηκαν ήταν το βάρος σώματος, η αρτηριακή πίεση, η ολική χοληστερόλη (υπερχοληστερολαιμία) και τα επίπεδα της υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (HDL) χοληστερόλη, η οποία θεωρείται προστατευτική.

Τα άτομα ταξινομήθηκαν ανάλογα με το φύλο και την γενιά κατά την έναρξη σε ηλικιακές ομάδες που πήγαιναν ανά δεκαετία (20, 30, 40, και 50 ετών). Οι επανέλεγχοι με στόχο να καθοριστεί εάν μια γενιά είχε ένα διαφορετικό προφίλ κινδύνου από τη γενιά που γεννήθηκε δέκα χρόνια νωρίτερα - αυτό που οι ερευνητές ονομάζουν «μετατόπιση γενιάς».

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο επιπολασμός του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και της υπέρτασης αυξάνεται με την ηλικία σε όλες τις γενιές, αλλά σε γενικές γραμμές, οι γενιές που γεννήθηκαν πιο πρόσφατα είχαν υψηλότερο επιπολασμό αυτών των παραγόντων κινδύνου από ό, τι γενιές που γεννήθηκαν πριν από δέκα χρόνια. Για παράδειγμα, το 40% των ανδρών που ήταν στη δεκαετία των '30, κατά την έναρξη είχαν ταξινομηθεί ως υπέρβαροι. Μετά από 11 χρόνια ο επιπολασμός των υπέρβαρων μεταξύ της δεύτερης γενιάς των ανδρών στα 30 είχε αυξηθεί στο 52% (στατιστικά σημαντική μετατόπιση γενεών). Στις γυναίκες αυτές οι δυσμενείς αλλαγές στο βάρος ήταν εμφανής μόνο μεταξύ των πιο πρόσφατα γεννημένων γενεών, στις οποίες ο επιπολασμός της παχυσαρκίας διπλασιάστηκε σε μόλις 10 έτη.

Άλλα ευρήματα από τη μελέτη περιλαμβάνουν:

• Δυσμενή (και στατιστικά σημαντική) μετατόπιση ανά γενεά στην υπέρταση, και στα δύο φύλα, ανά μία διαδοχική γενιά (εκτός από τις δύο πιο πρόσφατες γενιές των αντρών).

• Δυσμενή μετατόπιση ανά γενιά στο διαβήτη, ανάμεσα σε τρεις από τις τέσσερις γενιές των αντρών, αλλά όχι των γυναικών.

• Δεν εντοπίστηκε μετατόπιση ανά γενιά στην υπερχοληστερολαιμία, αν και ευνοϊκές αλλαγές στη χοληστερόλη HDL παρατηρήθηκαν μόνο μεταξύ των δύο παλαιότερων γενεών.

Όσον αφορά τη συνολική εικόνα, και με βάση τα στοιχεία μιας «σταθερής» αλλαγής στον επιπολασμό του υπερβολικού βάρους και της υπέρτασης, οι ερευνητές τονίζουν ότι τα πιο πρόσφατες γενιές ενηλίκων έχουν χειρότερη υγεία από ό, τι οι προκάτοχοί τους. Στοιχεία που να εξηγούν τις αλλαγές δεν είναι σαφή, προσθέτουν, αλλά οι μελέτες αναφέρουν αύξηση στην έλλειψη σωματικής άσκησης.

Τι σημαίνουν αυτά τα ευρήματα για τη δημόσια υγεία; Ο επικεφαλής συγγραφέας Hulsegge Gerben από το Dutch National Institute for Public Health and the Environment τονίζει τις επιπτώσεις της παχυσαρκίας σε νεαρότερη ηλικία. Για παράδειγμα, εξηγεί: ¨Ο επιπολασμός της παχυσαρκίας στην νεότερη γενιά των ανδρών και των γυναικών στη μέση ηλικία των 40 ετών, είναι παρόμοιος με αυτόν της παλαιότερης γενιά στην μέση ηλικία των 55 ετών. Αυτό σημαίνει ότι η νέα γενιά είναι 15 χρόνια μπροστά της παλαιότερης γενιάς και θα εκτεθούν στην παχυσαρκία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Έτσι, η μελέτη μας υπογραμμίζει αφενός την ανάγκη για ένα υγιές σωματικό βάρος, με την ενθάρρυνση για αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και ισορροπημένη διατροφή, ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές¨.
¨Τα ευρήματα επίσης δείχνουν ότι, επειδή ο επιπολασμός του καπνίσματος σε χώρες υψηλού εισοδήματος μειώνεται, είναι πιθανό να δούμε μια μετατόπιση σε μη μεταδοτικές ασθένειες, από νόσους που σχετίζονται με το κάπνισμα, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, σε νόσους που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο διαβήτης. Η μείωση του επιπολασμού του καπνίσματος και η βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης είναι τώρα σημαντικές κινητήριες δυνάμεις για το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής των νεότερων γενεών, και είναι πιθανό ότι στο εγγύς μέλλον το προσδόκιμο ζωής θα συνεχίσει να αυξάνεται - αλλά είναι επίσης πιθανό, ότι στο πιο μακρινό μέλλον, ως αποτέλεσμα των σημερινών τάσεων για παχυσαρκία, ο ρυθμός αύξησης του προσδόκιμου ζωής επίσης να επιβραδυνθεί, αν και είναι δύσκολο να κάνουμε εικασίες σχετικά με το θέμα αυτό¨.

Today's adult generations are less healthy than their predecessors: generation shifts in metabolic risk factors: the Doetinchem Cohort Study

Gerben Hulsegge, H Susan J Picavet, Anneke Blokstra, Astrid CJ Nooyens, Annemieke MW Spijkerman, Yvonne T van der Schouw, Henriëtte A Smit, and WM Monique Verschuren

European Journal of Preventive Cardiology, first published on April 10, 2013

http://cpr.sagepub.com/content/early/2013/04/15/2047487313485512.abstract