Νεότερα δεδομένα από το συνέδριο EUROPCR 2009 στη Βαρκελώνη.

7/7/2009
Τον περασμένο μήνα ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του EUROPCR 2009, στη Βαρκελώνη της Ισπανίας, όπου ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα μελετών σχετικά με υλικά εξελιγμένης τεχνολογίας για χρήση σε διαδερμικές στεφανιαίες παρεμβάσεις, καθώς και σημαντικές άλλες τυχαιοποιημένες μελέτες που βοηθούν τους κλινικούς καρδιολόγους στη λήψη αποφάσεων.

Ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης NEVO RES – ELUTION I(RES-1), που έδειξαν στατιστικώς σημαντικά καλύτερα αγγειογραφικά αποτελέσματα (in-stent late loss) της πρόθεσης NEVO στους 6 μήνες σε σύγκριση με την πρόθεση Taxus Liberté, καθώς και μια τάση για λιγότερα μείζονα καρδιακά συμβάματα. Η νέα πρόθεση NEVO (cobalt chromium platform, bioresorbale polymer, eluting sirolimus) διαθέτει πολύ μικρές αποθήκες φαρμάκου και έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να υπάρχει η ελάχιστη δυνατή επαφή ανάμεσα στο πολυμερές και το τοίχωμα του αγγείου, με σκοπό την ελάττωση του κινδύνου θρόμβωσης αλλά και επαναστένωσης. Με ενδιαφέρον αναμένονται τα αποτελέσματα μεγαλύτερων τυχαιοποιημένων μελετών, όπου θα δοκιμαστεί η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της συγκεκριμένης πρόθεσης.

Σημαντικό γεγονός αποτέλεσε επίσης η δημοσιοποίηση του Syntax Score, που τώρα μπορεί να χρησιμοποιείται, στην ιστοσελίδα http://www.syntaxscore.com για τη διαστρωμάτωση κινδύνου ασθενών ανάλογα με το αποτέλεσμα της στεφανιογραφίας. Όταν το Syntax Score είναι υψηλό, γεγονός που συνήθως υποδηλώνει πολλαπλές πολύπλοκες βλάβες, τότε η αορτοστεφανιαία παράκαμψη θεωρείται καλύτερη λύση από την διαδερμική παρέμβαση.

Επίσης ενδιαφέροντα ήταν τα αποτελέσματα στους 15 μήνες της υπομελέτης SYNTAX – LE MANS στην οποία ασθενείς με νόσο του στελέχους αντιμετωπίστηκαν είτε με αορτοστεφανιαία παράκαμψη είτε με διαδερμική παρέμβαση και τοποθέτηση πρόθεσης Taxus. Στην ομάδα Taxus η μακροπρόθεσμη βατότητα (στένωση < 50%) ήταν 92%. Τα μείζονα συμβάματα (θνητότητα, Ο.Ε.Μ, Α.Ε.Ε και επαναιμάτωση) ήταν 13% από τα οποία το 9% αφορούσε περιστατικά που χρειάστηκαν επαναιμάτωση. Στην ομάδα CABG το ποσοστό των μοσχευμάτων με πλήρη απόφραξη ή στένωση μεγαλύτερη του 50% ήταν 16% ( 27% ανά ασθενή) και συγκεκριμένα το 10% ήταν ολικώς αποφραγμένα. Τα μείζονα καρδιακά συμβάματα ήταν 9%, αλλά δεν σχετίζονταν σημαντικά με αποτυχία των μοσχευμάτων.

Σε μια άλλη τυχαιοποιημένη μελέτη, που συνέκρινε διαδερμική παρέμβαση με πρόθεση Cypher και αορτοστεφανιαία παράκαμψη, σε ασθενείς με νόσο του στελέχους (μη προστατευμένο) τα μείζονα καρδιακά συμβάματα μετά από 1 έτος ήταν λιγότερα στην ομάδα CABG. Η διαφορά αυτή υπήρξε λόγω διπλάσιας συχνότητας ανάγκης για επαναιμάτωση στην ομάδα Cypher. Οι επιπλοκές ήταν περισσότερες στην ομάδα CABG. Η θνητότητα και η συχνότητα οξέως εμφράγματος του μυοκαρδίου ήταν παρόμοιες στις δύο ομάδες.

Όσον αφορά τη χρήση επικαλυμμένων ή μη προθέσεων σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και ανάσπαση του ST, η μελέτη STRATEGY έδειξε ότι οι ασθενείς που έλαβαν υψηλή δόση tirofiban και πρόθεση Cypher σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν abciximab και μη επικαλυμμένη πρόθεση είχαν στατιστικώς λιγότερα μείζονα καρδιακά συμβάματα και παρεμβάσεις επαναιμάτωσης στα 5 χρόνια, αν και η θνητότητα ήταν παρόμοια στις 2 ομάδες.

Στη μελέτη TYPHOON οι ασθενείς με Ο.Ε.Μ που έλαβαν πρόθεση Cypher σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν μη επικαλυμμένες προθέσεις είχαν στατιστικώς λιγότερες παρεμβάσεις επαναιμάτωσης στα 4 χρόνια. Στη μελέτη TYPHOON τα κλινικά συμβάματα (συμπεριλαμβανομένων των περιστατικών θρόμβωσης εντός των προθέσεων) ήταν συγκρίσιμα στις 2 ομάδες.

Τέλος, στη μελέτη TITAX- AMI οι ασθενείς που έλαβαν την πρόθεση Titan -2 σε σύγκριση με όσους έλαβαν Taxus παρουσίασαν λιγότερα μείζονα συμβάματα. (Ο.Ε.Μ, επαναιμάτωση ή καρδιακός θάνατος) καθώς και λιγότερα περιστατικά με επιβεβαιωμένη θρόμβωση εντός της ενδοστεφανιαίας πρόθεσης στα 2 χρόνια.

Δεδομένα από το ερευνητικό πρόγραμμα για την ενδοστεφανιαία πρόθεση Endeavor (zotarolimus – eluting) έδειξαν καλή διατήρηση των αποτελεσμάτων μέχρι και 5 χρόνια μετά την παρέμβαση με μικρότερη ανάγκη για παρεμβάσεις επαναιμάτωσης μετά τον πρώτο χρόνο, συγκρινόμενο με μη επικαλυμμένες προθέσεις ή με επικαλυμμένες προθέσεις πρώτης γενιάς. Σε μια διαφορετική μελέτη φάνηκε ότι σε ασθενείς χαμηλού κινδύνου η χορήγηση διπλής αντιαιμοπεταλιακής αγωγής μόνο για 3 μήνες μετά την εμφύτευση πρόθεσης Endeavor ήταν ασφαλής. Αναλύοντας τη βάση δεδομένων DATE η συχνότητα θανάτου, εμφράγματος του μυοκαρδίου ή θρόμβωσης της πρόθεσης στο 1ο έτος ήταν μόνο 0,5%, ενώ η συχνότητα επαναιμάτωσης βλάβης στόχου και αγγείου στόχου ήταν 4,1% και 5,2% αντίστοιχα. Σε αυτή τη βάση δεδομένων κανένα σύμβαμα δεν υπήρξε μετά τον 9ο μήνα από την παρέμβαση.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η μελέτη SCAMI που ερευνούσε τα αποτελέσματα από την ενδοστεφανιαία έγχυση κυττάρων από το μυελό των οστών σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, διεκόπη πρόωρα διότι στους 6 μήνες δεν παρατηρήθηκε σημαντική διαφορά στη λειτουργικότητα της αριστερής κοιλίας σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.

Στη μελέτη POSTCON δοκιμάστηκε η θεωρία του postconditioning, σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου και ανάσπαση του ST, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να γίνεται σταδιακή επαναφορά της φυσιολογικής ροής στο στεφανιαίο αγγείο μετά τη διάνοιξη της απόφραξης. Συγκεκριμένα σε μία ομάδα ασθενών έγιναν διαδοχικές εκπτύξεις ενός μπαλονιού σε χαμηλή πίεση για τουλάχιστον 30 δευτερόλεπτα η κάθε μία μετά από διάνοιξη της πλήρους απόφραξης και τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με μία ομάδα ασθενών στην οποία έγινε πρωτογενής αγγειοπλαστική κατά την συνήθη τακτική. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν σχετική ελάττωση του μεγέθους του εμφράγματος κατά 19% στους 3 μήνες, ενώ επίσης το ποσοστό των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια ήταν σημαντικά μικρότερο στην ομάδα postconditioning. Η μελέτη αυτή συμπεριέλαβε σχετικά μικρό αριθμό ασθενών και τα αποτελέσματα θα πρέπει να ελεγχθούν με μεγαλύτερες τυχαιοποιημένες – πολυκεντρικές μελέτες.